آسیب شناسی

پاتولوژی دهان و فک وصورت چیست؟

آسیب شناسی دهان فک و صورت یک تخصص درگیر با مطالعه و تشخیص علل و اثرات بیماری های موثر بر مناطق فک  دهان و صورت است .

اختلالات عفونی دهان به سه دسته تقسیم می شوند:

1. باکتریایی
2. ویروسی
3. قارچی

1)باکتریایی 

تب مخملک

تب مخملک نوعی بیماری باکتریایی و مسری است که عامل بروز آن گونه هایی از استرپتوکوک می باشد.

این بیماری به طور معمول در فصول سرد سال و در کودکان ۳ الی ۷ سال دیده شده است.

علائم شروع تب مخملک در کودکان به شکل تب و التهاب گلو و سپس گسترش آن در پوست است.

تب مخملک در ابتدا به شکل پوشش سفید یا زرد کم رنگ  و سپس قرمز بر روی زبان کودک نمایان می شود.

لوزه های کودک هم ممکن است قرمز و متورم شوند و کودک احساس ناخوشی ، بی قراری و تب و لرز کند.

در روز دوم بیماری ضایعات پوستی نمایان می شود و به تدریج سرتاسر بدن را فرا می گیرد.

در صورت عدم رسیدگی و درمان بیمار ممکن است عوارض جدی تری مانند تب روماتیسمی ، آبسه لوزه ها و مشکلات قلبی ، کلیوی و پوستی در کودک بوجود آید.

بنابراین بهتر است تا بیماری وخیم تر نشده کودکتان را به یک پاتولوژیست نشان دهید.

پلاک

یکی دیگر از بیماری های مشترک پریودنتال ( لثه )التهاب لثه در اثر وجود باکتری که ناشی از پلاک است .

باکتری ها همراه با مخاط یک ماده بی رنگ  چسبنده به نام پلاک که حامل باکتری است تشکیل می شوند .

پلاک ها باکتری های چسبنده ای هستند اما به راحتی به وسیله مسواک و نخ دندان از بین می روند .

در صورتی که پلاک ها حذف نشده و از بین نروند پیشرفت کرده  سخت تر و کامل تر می شوند .

بیماری پریودنتال  شامل عفونت در منطقه دندان ، لثه و بافتهای اطراف دندان  است .

باکتری ها می توانند باعث التهاب ، تورم و قرمزی لثه شوند هنگامی که لثه قرمز و متورم شد به راحتی خونریزی می کند .

درمان التهاب لثه بسته  به شدت و اینکه تا چه حد این بیماری پیشرفت کرده است ربط دارد  .

در مراحل ابتدایی تشکیل پلاک یا  التهاب لثه برای درمان از مایع دهانشویه کلر هگزیدین و شستشو با مسواک و خمیر دندان حاوی فلوراید برای کشتن باکتری ها وحذف پلاک می توان استفاده کرد .

پس از پیشرفت بیماری برای کشتن باکتری ها ممکن است آنتی بیوتیک لازم باشد .

اگر التهاب لثه درمان نشود بیماری  پیشرفت کرده و به پریودنتیت تبدیل می شود .

در این حالت لثه ها از دندان جدا شده و مملو از باکتری می شوند و فرم جیب که حامل باکتری است به خود می گیرند .

سموم باکتری و دفاع طبیعی بدن شروع به شکستن بافت همبند و استخوان می کند که در نهایت دندان شل شده و باید حذف شود .

2)ویروسی

عفونت های ویروسی در دهان و لب بسیار رایج هستند و در اکثر موارد باعث تاول و زخم در اطراف دهان می شوند و تمایل به عود دوره ای دارند .

بسیاری از مردم با این ویروس آلوده تنها از طریق تب خال آشنا هستند .

زخم ایجاد شده در تب خال در واقع ناشی از ۱۰ درصد از عفونت است .

این زخم ممکن است در هر نقطه ۳ الی ۱۰ روز باقی بماند در برخی از افراد هم در همان محل یا در نزدیکی آن عود دوباره ای خواهد داشت .

در برخی از موارد ممکن است در یک فرد سیستم ایمنی بدن اختلال پیدا کند .

به عنوان مثال در ایدز و یا سرطان عفونت های مکرر و مهار نشده سیستم ایمنی بدن مشاهده می شود .

اوریون

اوریون نیز یک عفونت ویروسی در غدد بنا گوش است .

این عفونت کاملا مسری است و باعث درد و تورم در دو طرف دهان کودکان و بزرگسالان می شود .

امروزه برای پیشگیری از ابتلا به اوریون واکسن می زنند تا در مراحل ابتدایی این بیماری را از بین ببرند .

در مراحل پیشرفته و پس از ابتلاء فرد به اوریون هیچ درمان خاصی  به جز هیدراتوسیون و مسکن وجود ندارد .

گاهی اوقات اوریون می تواند باعث التهاب مغز ، تورم بیضه یا از دست دادن شنوایی شود .

3)قارچی

کاندید یازیس دهانی ( برفک دهان ) از شایعترین عفونت های قارچی است که تا کنون در دهان رخ داده است.

این حالت معمولا در اثر نقص سیستم ایمنی افراد رخ می دهد.

مانند کسانی که اچ آی وی ، سرطان یا زبان پر سرو صدا دارند.

علائم آن به طور معمول بروز لکه های  سفید رنگی است که با درد و سوزش  همراه است.

همچنین این بیماری ممکن است در افرادی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند ظاهر شود.

این بیماری را یک پاتولوژیست می تواند به وسیله تجویز انواع داروهای ضد قارچی درمان کند.

4)سرطان

5)آسیب در اثر ضربه و مواد شیمیایی

ضربه های مکانیکی یا الکتریکی ، شیمیایی ، حرارتی می تواند به بافت نرم دهان  آسیب وارد کرده  و باعث زخم و صدمه در دهان و دندان شود .

اختلا لات خود ایمنی مانند سندرم شوگرن  و اختلالات التهابی مانند آنژیوادم ازجمله این آسیب ها است .

6)آفت دهان

7)سندرم سوزش دهان

برای شناسایی سندرم سوزش دهان ( BMS) تا کنون هیچ علت پزشکی یا دندانپزشکی ذکر نشده است .

این اختلال می تواند همه افراد را تحت تاثیر قرار دهد .

زنان میانسال  در ارتباط با یائسگی و خشکی دهان شانس ابتلای بیشتری از دیگران به این بیماری دارند .

از دیگر ویژگی های این اختلال عبارتند از : اضطراب ، افسردگی و انزوای اجتماعی

تا کنون هیچ درمان قطعی برای این اختلال شناخته نشده است  .

درمان شامل استفاده از عوامل مرطوب کننده ، داروهای ضد درد ، مکمل های ویتامین یا استفاده از دارو های ضد افسردگی است .